Sıkça Sorulan Sorular

Öncelikle foreks piyasasının temel işleyiş esasları hakkında bilgi sahibi olunmalıdır. Hangi döviz çiftleri üzerine, hangi yönde ( alış/satış) pozisyon alınacağı işlem yapmadan önce belirlenmelidir. Foreks piyasalarında işlem yapmadan önce pozisyon alınacak paritede oluşabilecek fiyat değişikliklerin yaratacağı kar / zarar oluşumlarının iyi öğrenilmesi oldukça önemlidir. Foreks piyasalarındaki kaldıraç etkisinden dolayı maruz kalınabilecek riskler önceden bilinmeli ve buna göre işlem yapılmalıdır.

Varlığınız, kullandığınız teminatın belirli bir seviyesine kadar gerilediği anda sistem, tüm açık pozisyonları kapatır. Örneğin hesabınızda sadece teminat kadar varlığınız oldugunu düşünürsek ve stop out oranı %80 olduğunu düşünürsek, 1,24000 eur/usd paritesinde 1 lot Long pozisyon aldığınızda 1240$ teminat gereklidir. Teminatınız, 992$ (1240 $ x %80) seviyesine gerilediğinde pozisyonunuz otomatik olarak sistem tarafından kapatılır.

Pip: "Price Interest Point" sözcüklerinin baş harflerinden kısaltılmıştır. Bir döviz çiftinde en küçük değişime "pip" denir. Paritelerin çoğunda 1 pip bildirilen fiyatın onbinde biridir.

Örnek: EURUSD paritesinde 1.3056 fiyatlamasında dördüncü digit olan 6, pip değeridir. EURUSD paritesinde 1 pip 10 USD’dir.

Point: Son dönemde döviz çiftlerinde 5 digit kullanılmaya başlanmasıyla en küçük birim olarak “point” kullanılmaktadır. Point, pip değerinin onda biridir. EURUSD paritesinde 1.30568 fiyatlamasında beşinci digit, point değeri olup, 0.1 pip’e eşittir. Point değeri, EURUSD paritesinde 1 USD’dir.

Foreks piyasasında işlem gören paritelerin kotasyonları,  “a,bcde” formunda (virgülden sonra dört basamak) olduğu için 1/10.000 hassasiyetinde gösterilir. Dolayısıyla kotasyonda meydana gelen en ufak fark 0,0001 olacağı için, 1 pip, lot büyüklüğünün 0.0001’i değerindedir. Fakat Japon Yeni’nin yer aldığı paritelerde kotasyon hassasiyeti 1/100 olduğu için  1 pip, lot büyüklüğünün 0.01‘i değerindedir. Paritelerde lot büyüklüğü standart olarak 100.000 birimdir ve lot büyüklüğünün değeri, her zaman baz döviz cinsindendir.

Ayrıca pip değeri hesaplanırken dikkat edilmesi gereken en önemli nokta, Amerikan Dolarının  paritedeki yeridir. Amerikan Dolarının baz döviz ve  karşıt döviz olması durumlarında, pip değeri farklı  şekillerde hesaplanmaktadır :

A) Baz Döviz Durumunda

USD/TRY paritesinde olduğu gibi Amerikan Doları, baz  döviz ise pip değeri;

[( En Küçük Değişim / Kur Değeri ) X Lot Büyüklüğü] formülü ile hesaplanmaktadır.

Örn; USD/TRY = 1,7950 ise 1 pip=?

( 0,0001 / 1,7950 ) X 100.000 = 5,57 $

Japon Yeni’ nde ise farklı hesaplanır.

Örn; USD/JPY = 79.9550 ise 1 pip=?

( 0,01 / 79,9550) X 100.000 = 12,50 $

B) Karşıt Döviz Durumunda

EUR/USD paritesinde olduğu gibi Amerikan Doları, karşıt döviz ise pip değeri;

(Lot Büyüklüğü X En Küçük Değişim) formülü ile hesaplanmaktadır.

Örn; EUR/USD = 1,2450 ise 1 pip=?

100.000 X 0.0001 =10 $

Foreks işlemlerinden elde edilen kazançlar vergiye tabidir. Ancak aracı kurum tarafından herhangi bir stopaj kesintisi yapılmamakta olup, tamamen yatırımcının sorumluluğundadır ve beyana tabidir.

Margin, pozisyon açmak için hesabınızda olması gereken minimum para miktarıdır. Bu miktarlar, kullandığınız kaldıraç oranına ve işleme gireceğiniz paritenin cinsine ve işlem hacminize göre değişmektedir.

İşlem yapmak için yatırılan teminat miktarının kaç katına kadar işlem yapılabileceğini gösterir. Güncel mevzuat, 1:10 kaldıraç oranına kadar izin vermektedir. Aracı kurumlar kaldıraçı 1:10 oranını aşmamak koşulu ile serbestce belirleyebilir.

Türkiye’de foreks işlemleri, pariteler için pazar akşamı 24.00,  külçe işlemleri (altın, gümüş) için ise 01.00 itibarı ile başlayarak, Cuma akşamı 23.00’a kadar aralıksız olarak haftanın 5 günü devam etmektedir.

27 Ağustos 2011 tarihli ve 28038 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Sermaye Piyasası Kurulu’nun (SPK) Seri: V, No: 125 sayılı “Kaldıraçlı Alım Satım İşlemleri ve Bu İşlemleri Gerçekleştirebilecek Kurumlara İlişkin Esaslar Hakkında Tebliğ” ile spk mevzuatı altına alınarak yasal zemine kavuşmuştur. Oyak Yatırım Menkul Değerler A.Ş. A tipi piyasa yapıcı lisansına sahiptir.

Piyasa boşlukları önemli piyasa haberleri esnasında ya da Cuma kapanış - Pazar açılış fiyatları arasında belirebilir. Tüm bekleyen emirler, TP ve SL fiyatları elde edilebilinen iyi fiyattan işleme alınacaklardır.

• İstenilen fiyattan daha kötü bir fiyata kaydırılmasına “Slippage” denir.

Örn. Sell Stop 1 Lot EURUSD 1.25 fiyatlı Satış emri, 1.2490’dan (daha kötü bir fiyattan) gerçekleşir ise bu bir slippage’dir.

• İstenilen fiyattan daha iyi bir fiyata kaydırılmasına “Price Improvement” denir

Örn. Buy limit 1 lot EURUSD 1.2450 fiyatlı Alış emri, 1.2449 (daha iyi bir fiyattan) gerçekleşir ise bu da bir  fiyat kaymasıdır ve işlem daha iyi bir fiyattan gerçekleşmiştir.

Aynı para ikilisinden farklı yönlerde işlem açılmasına  Hedging  adı verilir.

Örnek: EURUSD paritesinde 15 Long pozisyonunuz var iken, pozisyonunuzu kapatmadan aynı paritede 15 Short pozisyon alırsanız, “hedging“ yapmiş olursunuz ve bu eşit miktardaki iki pozisyonunuz için marj sıfırdir.

Eğer işlem hacimleri alış ve satış için eşit ise kullanılan marj (teminat) sıfırdır.

Realize edilmemiş kâr/zarar, spread azaldıkça azalır, spread arttıkça artar.

Forex piyasalarında kullanılan ve ufak fiyat hareketlerinden kar elde etmeyi amaçlayan işlem yöntemidir.  Genel olarak 10 pipsin altında kar amacıyla yapılan işlemlerdir.

Örneğin alım yönünde alınan bir pozisyonun 4-5 pips yukarıdan kapatılıp sık sık bu şekilde yapılan işlem biçimidir ve bu strateji ile işlem yapan yatırımcılara ‘’scalper’’ denir.

Oyak Yatırım Menkul Değerler A.Ş. de scalping serbesttir.

Foreks piyasasında döviz çiftlerin dışında altın ve gümüş üzerine de alım ya da satım yönünde pozisyon açılabilir. Bu tür işlemlere de “külçe işlemi” denir.

Forex piyasalarında işlem birimi olarak LOT kullanılmaktadır. Piyasada standart lot büyüklüğü, birçok majör para birimi için 100.000 birimdir. Altın için 100 ons, gümüş için ise 5000 ons’tur. 100.000 birim, genellikle 100K olarak kısaltılmaktadır. Bazı aracı kurumlarda, “Mini Lot” olarak 10.000 birimlik bir lot büyüklüğü (10K veya 0.1 lot) ve “Mikro Lot” olarak 1.000 birimlik lot büyüklüğü de (1K veya 0.01 lot) kullanılmaktadır.

Oyak Yatırım Menkul Değerler A.Ş. de mikro lot ile işlem yapılabilmektedir.

Foreks piyasında işlem yapılan döviz çiftine ait ilk para birimine ‘’baz döviz’’, ikinci para birimine ise ‘’karşıt döviz’’ adı verilmektedir.

Örnek : EURUSD paritesinde EURO baz döviz, USD ise karşıt döviz olarak tanımlanmaktadır.

Bir para çiftinde,  alış ve satış fiyatı olarak iki fiyat vardır. Alış ve satış fiyatı arasında ki fiyat  farkına ise ‘’spread’’ adı verilmektedir.

Foreks piyasasındaki yatırımcıları, iki ana başlık altında toplayabiliriz.

• Hedge amaçlı olanlar
• Spekülatif amaçlı olanlar

Hedge (riskten korunma), aynı anda bir döviz çiftinde hem Long hem Short pozisyonda olma anlamına gelir. Foreks piyasalarının ortalama %5’lik kısmını oluştururlar.

Spekülatif amaçlı olanlar, fiyatlardaki artış ve azalış arasındaki farktan kar etmeye çalışan yatırımcılardır. Piyasanın %95 inden fazlasını oluştururlar. Piyasanın işlem hacminin büyük kısmını oluşturan bu yatırımcılar, özellikle kaldıraç sisteminden faydalanarak büyük kazançlar sağlayabilirler.

Foreks piyasasında alınan pozisyon, aynı döviz çiftinde ve aynı sayıda ters pozisyon alınarak kapatılabilir. Örneğin EURUSD döviz çiftinde 1 lot Long pozisyonunuz var ise aynı paritede 1 lot Short pozisyon alarak mevcut poziyonunuzu kapatabilirsiniz. Ancak dikkat edilmesi gereken husus; mevcut pozisyonunuz üzerinde iken, sağ tuş ile “kapat” butonuna basmaktır. Aksi halde mevcut pozisyonunuza ek olarak yeni bir karşıt pozisyon açarak hedging işlemi yaparsınız.

•   “Açığa satış” olarak tabir edilen, o finansal ürün düşerken kazanabilmenizi sağlayan sistem, foreksin yapısı gereği doğal olarak bulunmaktadır.
• Foreks piyasasında pozisyon almak için, açmak istediğiniz pozisyonun belli bir miktarı kadar karşılığı “teminat”ın hesabınızda bulunması yeterlidir.
• Piyasa “şeffaftır” ve “24 saat” açıktır.
• Kazandığınız ve kaybettiğiniz miktarlar “anında hesabınıza işlenir”.
• “Manipülasyonun çok çok zor” veya nadiren görülebileceği derinlikte bir piyasadır.

• 24 saat açık olması nedeniyle devamlı takip zordur.
• Kaldıraç oranı arttıkça, kazanca oranla risk de aynı derecede artar, stop emir konulmaz ve pozisyon kapatılmazsa sermaye eriyebilir.
• Yoğun bilgi ve veri akışı olduğundan analiz etmek için profesyonel desteğe ihtiyaç duyulur.
• Açıklanan ekonomik datalar sonucu sert hareketler görülebilir ve akabinde yapılacak acele ve panik işlemler ciddi zararlara yol açabilir.

Foreks piyasasında temel katılımcılar aracı kurum ve bankalardır. Bununla birlikte bireysel veya  kurumsal yatrırımcılar da  işlem yapmaktadır.

Foreks piyasası işlem hacmi olarak dünyanın en büyük finansal piyasasıdır. Bu nedenle foreks piyasasında manipülasyon ihtimali olanaksızdır.

Foreks işlem platformu olarak dünya üzerinde en yaygın kullanılan işlem platformu Meta Trader 4 işlem platformudur. Oyak Yatırım Menkul Değerler A.Ş. olarak Meta Trader 4 işlem platformu üzerinden işlem yapılabilmektedir.

Foreks piyasasında işlem yapmadan önce piyasa işleyişini daha iyi öğrenebilmek amacıyla demo hesap açılabilir. Demo hesap üzerinde gerçek anlık veriler üzerinden alım satım yapabilir ve kar zarar durumunuzu kontrol edebilrsiniz.Oyak Yatırım  Menkul Değerler A.Ş.de 30 gün süre ile ücrestiz demo hesap açarak işlem yapabilirsiniz.

Oyak Yatırım Menkul Değerler A.Ş. ’de daha önce açılmış bir hesabınız var ise kaldıraçlı alım satım işlemleri risk bildirim formu ve kaldıraçlı alım satım işlemleri aracılık çerçeve sözleşmesi imzalanması yeterlidir.

Yeni açılacak hesaplar için ise;

• alım satım aracılık çerçeve sözleşmesi,

• kaldıraçlı alım satım işlemleri risk bildirim formu

• kaldıraçlı alım satım işlemleri aracılık çerçeve sözleşmelerinin imzalanması,

• nüfus cüzdanı

• son 3 aya ait adınıza düzenlemiş bir adet fatura ya da son 1 aya ait ikametgah belgesi ile hesap açabilirsiniz.  

OYAK YATIRIM MENKUL DEGERLER A.S. ‘de foreks işlemleri için açılacak hesaplarda herhangi bir alt limit yoktur.