Forex
Forex, ingilizce foreign exchange kelimelerinin kısaltmasından oluşur. Ülke para birimlerinin spot fiyatlarla kaldıraçlı bir şekilde takasının yapılabilmesini sağlayan finans piyasasıdır.
Kotasyon
Bir döviz paritesini meydana getiren fiyat çiftidir.
Para Birimleri
Her para birimi 3 harf kodu ile tanımlanır. Genellikle baş harflerinden tanımlanan para birimlerinden EUR, USD, JPY (Japon yeni), GBP (İngiliz poundu yada sterlini), CHF (İsviçre frankı), AUD (Avustralya doları) ve CAD (Kanada doları) belli başlı para birimlerindendir.
Baz döviz
Bir döviz çiftinde ilk yazılan para birimi baz dövizdir.Örneğin EUR/USD paritesinde baz döviz euro dur.
Karşıt döviz
Bir döviz çiftinde ikinci yazılan para birimi karşıt dövizdir.Örneğin EUR/USD paritesinde karşıt döviz usd dir.
Lot
Forex piyasalarında işlem birimi olarak LOT kullanılmaktadır. Piyasada standart lot büyüklüğü, 100.000 birimdir. 100.000 birim, genellikle 100K olarak kısaltılmaktadır. 1 lot un altında mini lot olarak 10.000 birimlik (10K veya 0.1 lot) de işlem yapılabilir.
Pip
Price Interest point sözcüklerinin baş harflerinden kısaltılmıştır. Bir döviz çiftinde en küçük değişime pip denir. Paritelerin çoğunda 1 pip bildirilen fiyatın onbinde biridir.Örneğin, eurusd paritesinde 1.3056 fiyatlamasında dördüncü digit olan 6, pip değeridir. eurusd paritesinde 1 pip 10 usd’dir.
Point
Son dönemde döviz çiftlerinde 5 digit kullanılmaya başlanmasıyla en küçük birim olarak point kullanılmaktadır. Point, pip değerinin onda biridir. Eurusd paritesinde 1.30568 fiyatlamasında beşinci digit, point değeri olup, 0.1 pip’e eşittir. Point değeri, eurusd paritesinde 1 USD’dir.
Kaldıraç (Leverage)
Kaldıraç sahip olduğunuz anaparanın daha üstünde finansal işlemler gerçekleştirmenizi sağlayan bir mekanizmadır. İşlem yapmak için yatırılan teminat miktarının kaç katına kadar işlem yapılabileceğini gösterir. Güncel mevzuat, 1:100 kaldıraç oranına kadar izin vermektedir. Aracı kurumlar 1:100 oranını aşmamak koşulu ile serbestce belirleyebilir.
Marjin (teminat)
Pozisyon açmak için hesapta olması gereken minimum tutardaki meblağdır. Teminat tutarı, kullanılan kaldıraç oranına göre değişmektedir
Marjin hesaplamaları aşağıdaki formülle hesaplanmaktadır.
MArjin = Parite x İşlem Miktarı/Kaldıraç Oranı
Örnek :
1,30000 x 100.000 / 100 = 1.300 USD marjin (teminat) gereklidir.
Örnekte, kaldıraç 1:100 ve işlem miktarı 1 lot olarak düşünülmüştür. EURUSD paritesinde standard lot büyüklüğü 100.000 birimdir.
Serbest Teminat
Yatırımlarınızda meydana gelebilecek zararları karşılamak için hesabınızda kalması gereken tutara serbest teminat ya da kullanılabilir teminat denir.
Kullanılan Teminat
Mevcut pozisyonunuzu açık tutmanız için aracı kurumunuzun bloke ettiği para miktarıdır. Bu bakiyeyi mevcut pozisyonunuzu kapatmadan kullanamazsınız.
Uzun pozisyon
Bir döviz çiftinde baz dövizin (birincil döviz) alınıp, kote edilen dövizin (ikincil döviz) satılmasıdır. Örneğin, EURUSD paritesinde uzun pozisyon açıldığında, Euro alınmış, USD satılmıştır.
Kısa Pozisyon
Bir döviz çiftinde baz dövizin (birincil döviz) satılıp, kote edilen dövizin (ikincil döviz) alınmasıdır. Örneğin, EURUSD paritesinde kısa pozisyon açıldığında Euro satılmış, USD alınmıştır.
Swap (Gecelik Taşıma Maliyeti)
Gün sonunda kapatılmayan ve diğer güne taşınan pozisyonlar için para birimlerinin arasındaki günlük faiz farklarının oluşturduğu taşıma maliyetidir. Güniçi pozisyonlarda, herhangi bir taşıma maliyeti olmadığından, swap uygulanmaz. Yatırım yaptığınız döviz çiftinin birbiri arasındaki faiz farkına göre hesabınıza pozitif (+) ya da negatif (-) etki eden gecelik taşıma maliyetidir
Spread(Kur Farkı)
Döviz çifti için iki fiyat verilir: Alış(Bid) ve Satış(Ask). Bu iki fiyat arasındaki farka spread (kur farkı veya makas) denir.
Parite
Yabancı para birimlerinin birbirine göre oranını ifade eder.
Scalping
Forex piyasalarında kullanılan ve ufak fiyat hareketlerinden kar elde etmeyi amaçlayan işlem yöntemidir. Piyasa genelinde 10 pipsin altında kar elde etmeye yönelik anlık işlemler scalping olarak değerlendirilmektedir.
Hedging (korunma)
Aynı para ikilisinden farklı yönlerde pozisyon açılmasına hedging adı verilir. Örneğin, EURUSD paritesinde 10 long pozisyonumuz varken, pozisyonumuzu kapatmadan yine EURUSD paritesinde 10 short pozisyon alırsak hedging yapmış oluruz. Bu şekilde iki eşit pozisyonumuz için margin sıfırdır.
Açık Pozisyon
Yatırımcının herhangi bir ödeme yapmadan girdiği anlaşmadır. Yatırımcı kar beklentisi içindedir ancak aynı zamanda da risk taşımaktadır.
Alış Fiyatı
Herhangi bir enstrümanı (para birimi, emtia vs.) almak isteyen yatırımcının, bu enstrümanı satın alabileceği fiyat.
Arbitraj
Farklı piyasalardaki finansal enstrümanların arasındaki fiyat farkından faydalanmayı amaçlayan işlemdir. Düşük fiyattaki pazardan alınıp, fiyatın daha yüksek olduğu piyasada satılır.
Arz
Mevcut durum üzerinden satış yapılmaya razı olunan fiyat.
Ayı Piyasası
Fiyatların değer kaybettiği piyasalar.
Boğa Piyasası
Fiyatların değer kazandığı piyasalar.
Broker
Alıcı ve satıcıyı bir araya getirerek aracılık yapan kişi veya kuruluşlar.
Ciro
Birim zamanda gerçekleşen işlemlerin parasal değerini ifade eder.
Direnç Seviyesi
Fiyat yükselişinin direnç noktasını belirtir. Daha önce yaşanmış olan fiyat seviyeleri referans alınarak, yükselişin duracağı veya durma noktasına gelerek zorlanacağı seviyeyi ifade eder.
Ekonomik Gösterge
Enflasyon oranı, işsizlik seviyesi, konut satışları gibi ekonominin gidişatını gösteren istatistiki veriler.
Kar Al (Take Profit)
Kar elde etmek için, açık olan pozisyonun önceden belirlenmiş olan fiyattan kapatılması durumu.
LIBOR
Londra bankalar arası faiz oranını ifade eder.
Likidite
Bir enstrüman, ne kadar çabuk nakde çevrilirse, likiditesi o kadar yüksektir. Forex piyasaları, piyasaların kapalı olduğu zamanlarda bile nakde kolaylıkla çevrilebildiği için likiditesi oldukça yüksektir.
Piyasa Yapıcı
Fiyat sunumu yapmaya ve bunlar üzerin alım-satım yapmaya yetkili kuruluş.
Revalüasyon
Devalüasyonun tam tersi olarak, bir para biriminin diğer ülke para birimlerine göre değer kazanması.
Satış Fiyatı
Herhangi bir enstrüman (para birimi, emtia vs.) satan işlemcinin, bu enstrümanı satabileceği fiyat.
Sınırlı Emir (Limit Order)
Mevcut piyasa fiyatından daha düşük bir fiyattan almak veya daha yüksek bir fiyattan satmak için verilen otomatik emir.
Tezgah Üstü Piyasa (Over the Counter)
Borsa dışında yapılan işlemler için kullanılan terimdir.
Zarar Durdur (Stop Loss)
Zarar miktarını minimumda tutabilmek amacıyla, yatırımcının sahip olduğu pozisyonunun otomatik olarak kapanması için verdiği fiyat sınırı.
